Yazılım Nedir?

Yazılım ; çeşitli ve farklı amaçlara yönelik olarak üretilmiş elektronik aletlerin istenilen biçimde çalışması için kendi içinde, birbirleriyle veya farklı ortamlarla etkileşiminde kullanılan komut sistemidir.

Bilgisayar bileşenleri donanım ve yazılım olarak ikiye ayrılır. Donanım kısmındaki bileşenlere örnek olarak ana kart, ekran kartı, ram, güç kaynağı, sabit disk, monitör, klavye, fare gibi parçalardan bahsedebiliriz.Yazılım ise bu donanımların senkronize ve stabil bir şekilde çalışmasını sağlayan komutların, kodların veya programların tümüdür.

Yazılım Çeşitleri

Genel olarak yazılımları sistem yazılımları, uygulama yazılımları, programlama yazılımları olarak üç kısımda gruplandırabiliriz. Sistem yazılımları herhangi bir elektronik aletin ( Bilgisayar, tablet, telefon vb. ) işletim sistemidir. Windows, IOS, Android, Linux, Pardus, Ubuntu bunlardan bazılarıdır. Sistem yazılımları donanım bileşenleri ile diğer uygulamalar arasındaki katmanı oluşturur. Geliştirilmesinde normal bir uygulama yazılımına göre ileri düzey donanım ve yazılım bilgisi gerektirir.

Uygulama yazılımları ise işletim sistemleri üzerinde çalışan yazılımlardır. Office, Chrome, Avast, KobiERP gibi uygulamalar bunlardan bazılarıdır. Bu kısım yazılımlar direk kullanıcı ile etkişimdedir. Birçok farklı sektörde ihtiyaç duyulan bilgisayar işlemleri uygulama yazılımları ile yapılır. AutoCad, SkecthUp, PhotoShop, Blender, 3DMax, SolidWorks, Catia, Adobe Premiere, Vegas Pro, Final Cut Pro, Lightworks, Logic Pro X, GarageBand, Audacity birçok farklı amaca yönelik çözüm üreten yaygın programlardandır. Uygulama yazılımlarına oyunları da dahil edebiliriz. GTA, Forza Horizon, Fifa, Pes, Need for Speed, Among Us, League of Legends, Counter Strike, Pubg, SIMS vb. oyunlar da bilgisayar üzerinde çalışan yazılımlardır.

Programlama yazılımları da bir işletim sisteminde uygulama oluşturmak istediğimizde karşımıza çıkar. Mesela Windows işletim sisteminde android bir uygulama geliştirmek istiyorsak. Android Studio yazılımından faydalanabiliriz. Microsoft Visual Studio, PhpStorm, PyCharm, Eclipse, InteliJ IDEA, XCode bu uygulamalardan bazılarıdır. Bu programlar ile masaüstü, mobil veya web uygulamarı geliştirebilirsiniz. Microsoft Visual Studio; Asp.Net, Visual Basic, C#, F#, C++, JavaScript gibi başlıca dilleri destekler. Bunlar dışında HTML, PHP, CSS, Python, Java, Ruby, TypeScript, Kotlin, C, Objective-C, Swift gibi dilleri de destekleyen tümleşik geliştirme ortamları vardır.

Yazılımın Önemi

Yazılımın önemi ve sağladığı kolaylıklar çok fazladır. Birçok farklı kullanıcının ve sektörün problemlerini çözmek, üretimlerini kolaylaştırmak, işlerini hızlandırmak, yapılan işleri belli bir düzende kayıt altına almak yazılımlar ile mümkün olabiliyor. Mesela KobiERP gibi gelişmiş yazılımlar ile işletmenizin ticari faaliyetlerini kayıt altına alabilir, kontrolünü sağlayabilir, raporlayabilir ve teklif, sipariş, irsaliye, fatura, depo, banka, üretim gibi işlemlerini yapabilirsiniz. Günümüzdeki ticari işletmeler envanter yönetimi, satış ve dağıtım, kalite yönetimi, insan kaynakları, finans yönetimi, tedarik zinciri yönetimi, proje yönetimi, CRM gibi bileşenleri yazılımlar ile yönetebiliyor ve verimlerini arttırıyorlar. AdisyonPos, JetPos, Adisyon, Kuyumcu, Servis, E-Pazar gibi farklı uygulamalar ile de özelleşmiş alanlarda çözümler sağlayabilirsiniz.

Ticari işletmeler dışında da sanayi, üretim, inşaat, tasarım, reklamcılık, savunma sanayi, devlet sistemleri, eğitim gibi farklı alanlarda yazılımlar kullanılır. Sanayi, üretim ve inşaat sektörünün tasarım ve mühendislik departmanlarında ise AutoCad, SolidWorks, Catia, PhotoShop, 3DMax, Blender gibi programlardan faydalanılıyor. E-Devlet sisteminde web tabanlı uygulamalardan bahsedebiliriz. Reklamcılık için Instagram, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya uygulamalarına ilave olarak Google gibi büyük şirketlerin dijital pazarlama hizmetleri de kullanılabilir. Satış kanallarını arttırmak, yerel ve globalde pazarlarını genişletmek, daha çok ilgili kullanıcıya ulaşmak isteyen iş yeri sahipleri de e-ticaret web siteleri oluşturma yoluna gider. E-ticaret siteleri de HTML, CSS, JavaScript, PHP, OpenCard, WordPress vb. dil ve teknolojiler ile geliştirilmiş çevrimiçi mağaza uygulamalarıdır.

Günlük yaşam ve kişisel kullanımda da yazılımın yeri çok fazladır. Yazılımın yaygınlaşması ile banka işlemlerimizi, devlet işlemlerimizi kolayca yapabilirken, çektiğimiz fotoğrafları düzenleyebilir, müzik dinleyebilir, maillerimizi okuyabilir veya görüntülü konuşmalar yapabiliriz.

Savunma sanayi kısmında da yazılımın yeri çok büyüktür. Siber güvenlik ve yapay zekanın popüler olduğu son dönemlerde devletler bu iki sektöre ciddi yatırımlar yapmaya başlamıştır. Hatta bu alanlarda ileri olan devletlerin daha gelişmiş olduğunu görebilirsiniz. Roket, uçak, insansız hava aracı ve robot üretiminde gömülü sistem yazılımları kullanılır. Özellikle insansız hava araçlarında yapay zekanın rolü fazladır.

Yazılım Tarihçesi

Yazılım tarihçesi konusundan bahsetmeden önce bilgisayar tarihçesine bir göz atalım. 1950-1958 yılları arasında 1. Kuşak denilen lambalı teknolojiyle çalışan Eniac gibi büyük cihazlar vardı. 1958-1964 yıllarında transistör kullanılan 2. Kuşak bilgisayarlar kullanıldı. 1965-1971 yıllarında entegre devre kullanan 3. Kuşak ve ardından da günümüz bilgisayarları 4. Kuşak olarak adlandırıldı.

İlk yazılımın oluşturulması ise 1945 yılında John von Neumann’ ın elektronik hesaplayıcıyı bulması ile başladı. 1957 yılında ise IBM firması Fortrana isminde basit mantıksal karşılaştırmalar yapan düşük seviyeli makine dilini ortaya attı. Bundan iki sene sonra ise COBOL dili ardından da PASCAL dili geliştirildi. Bilişim sektörünün gelişmesi sırasında içinde bulunan birçok insan cobol ve pascal dillerine aşinadır. Pascal dilindeki hataların giderilmesi ile 1972 senesinde C dili ortaya çıktı. Daha gelişmiş olan C dili düşük seviyeli olması özelliği ile UNIX işletim sisteminin geliştirilmesinde kullanıldı. C dili modüler programlamaya daha uygun olması için geliştirildi ve OOP yani nesne yönelimli programlama kavramı C++ ile başladı. Ardından Microsystems tarafından JAVA dili geliştirildi. Microsoft 2000li yılların başında .Net platformu ile birçok dili aynı çatı altında topladı.

Dünden bugüne insanın hayatını kolaylaştırmayı amaçlayan yazılımlar gelişmeye devam ediyor. Günlük hayatımız ve sektörel alanlarda vazgeçilmez teknolojilerin en önemli parçası olan yazılımlardan faydalanmak zorunluluk haline gelmiştir.